Iedereen die in Nederland woont, is vanaf het 5e jaar leerplichtig. Dat geldt ook voor kinderen die lang in Nederland verblijven. De leerplicht geldt tot en met het schooljaar waarin iemand 16 jaar wordt. Wie dan nog geen diploma heeft, krijgt te maken met de kwalificatieplicht. Dit houdt in dat jongeren tot hun 18e tenminste een MBO2-, HAVO- of VWO diploma moeten halen. Ouders zijn verantwoordelijk dat hun kind naar school gaat.

Wat gebeurt er als mijn kind spijbelt?

Dan is de school verplicht dit te melden aan de leerplichtambtenaar van de woongemeente. U en uw kind worden uitgenodigd voor een gesprek. In sommige gevallen wordt alleen de leerling uitgenodigd.

Wat gebeurt er als ik mijn kind zonder toestemming meeneem op vakantie?

Alleen in bijzondere omstandigheden kan de schooldirectie buiten de schoolvakanties verlof toestaan. De school is daarbij gebonden aan strenge voorwaarden. Een proces verbaal is mogelijk. Het OM straft bewezen luxe verzuim doorgaans met een fikse geldboete.

Wat als mijn kind de startkwalificatie niet kan halen?

Zeer moeilijk lerende kinderen en meervoudig gehandicapte kinderen zijn vrijgesteld. Zij kunnen een programma volgen dat past bij hun leerniveau. Jongeren die om lichamelijke of psychische redenen geen startkwalificatie kunnen halen, kunnen eventueel worden vrijgesteld . U kunt een beroep doen op vrijstelling op lichamelijke of psychische gronden. Daarvoor kunt u contact opnemen met de leerplichtambtenaar. Een onafhankelijk jeugdarts heeft een adviserende rol hierin.

Wat gebeurt er als mijn kind op zijn/haar 18e nog geen startkwalificatie (diploma) heeft?

Dan krijgt u te maken met de RMC-wet. Het RMC-Westfriesland(externe link) helpt jongeren verplicht bij het zoeken naar geschikt onderwijs en/of leerwerkbaan.

Richtlijnen bij verlof

Vakantieverlof

Een verzoek om vakantieverlof dient minimaal 8 weken van tevoren bij het hoofd van de school te worden ingediend. Hij/ zij beslist over het verzoek.

Verlof wordt slechts verleend indien:

  • het wegens de specifieke aard van het beroep van één van de ouders slechts mogelijk is buiten de schoolvakanties op vakantie te gaan en een werkgeversverklaring wordt overgelegd waaruit blijkt dat geen verlof binnen de vastgestelde schoolvakanties mogelijk is.

Voorwaarden voor vakantieverlof

  • Het verlof mag maximaal 1 keer per schooljaar worden verleend.
  • Het verlof mag niet langer duren dan 10 schooldagen. De wetgever heeft als standpunt dat een gezin in ieder schooljaar recht heeft op een gezamenlijke vakantie van 2 weken.
  • Het vakantieverlof mag niet plaatsvinden in de eerste 2 lesweken van het schooljaar.
  • Het moet gaan om de enige gezamenlijke vakantie van de ouder(s)/verzorger(s) en het kind/de kinderen in dat schooljaar.

Andere gewichtige omstandigheden: 10 schooldagen per schooljaar of minder

Een verzoek om extra verlof in geval van andere gewichtige omstandigheden voor 10 schooldagen per schooljaar of minder dient vooraf, of uiterlijk binnen 2 dagen na ontstaan van de verhindering, aan de directeur/rector van de school te worden voorgelegd. Deze beslist over het verzoek.

Voor  'andere' gewichtige omstandigheden gelden de volgende richtlijnen:

  • Voor verhuizing: maximaal 1 schooldag.
  • Voor het voldoen aan wettelijke verplichtingen, voor zover dit niet buiten de lesuren kan geschieden: geen maximale termijn.
  • Voor het bijwonen van het huwelijk van bloed- of aanverwant  tot en met de 3e graad; in Nederland maximaal 1-2 schooldagen (binnen de regio 1 dag, buiten de regio 2 dagen, in het buitenland maximaal 5 schooldagen).
  • Bij ernstige levensbedreigende ziekte zonder uitzicht op herstel van bloed- of aanverwant tot en met de 3e graad: geen maximale termijn.
  • Bij overlijden van bloed- of aanverwant. In de 1e graad maximaal 5 schooldagen, in de 2e graad maximaal 2 schooldagen, in de 3e en 4e graad maximaal 1 schooldag. In het buitenland: 1e tot en met 4e graad maximaal 5 schooldagen.
  • Bij 25, 40 of 50 jarig ambtsjubileum en het  12 1/2,  25, 40, 50 en 60 jarig huwelijksjubileum van ouder(s)/verzorger(s) of grootouders; maximaal 1 schooldag.
  • Voor andere naar het oordeel van de directeuren/leerplichtambtenaren gewichtige omstandigheden, maar geen vakantieverlof; geen maximale termijn vastgesteld.

Verlof in verband met religieuze verplichting

Als richtlijn geldt dat voor het vervullen van plichten die voortvloeien uit godsdienst of levensovertuiging hiervoor 1 dag per verplichting vrij wordt gegeven. Het verzoek hiertoe dient minimaal 2 dagen van tevoren te worden ingediend bij de directeur van de school.

Andere gewichtige omstandigheden: meer dan 10 schooldagen per schooljaar

Een verzoek om extra verlof in geval van andere gewichtige omstandigheden voor meer dan 10 schooldagen per schooljaar dient minimaal 6 weken van tevoren, via de directeur/rector van de school, aan de leerplichtambtenaar van de woongemeente van de leerling te worden voorgelegd. De leerplichtambtenaar beslist over het verzoek.

Verlof kan bijvoorbeeld worden verleend als de ouders van de leerling een verklaring van een arts of een maatschappelijk werk(st)er kunnen overleggen, waaruit blijkt dat verlof noodzakelijk is op grond van medische of sociale omstandigheden van (een van) de gezinsleden. Bepalend toetsingcriterium voor ‘gewichtige omstandigheden’ is met name of de omstandigheden buiten de wil om van de leerplichtige of zijn/haar ouders zijn gelegen.

Let op

De directeur/rector van de school is verplicht de leerplichtambtenaar vermoedelijk ongeoorloofd schoolverzuim te melden. Tegen ouders die hun kind(eren) zonder toestemming van school houden, kan proces-verbaal worden opgemaakt.

Een beroep doen op vrijstelling van de leerplicht

Kinderen van 5 tot 16 jaar zijn leerplichtig (en tot 18 jaar kwalificatie-plichtig). In enkele gevallen kunt u voor uw kind een beroep doen op vrijstelling voor een (deel van het) schooljaar. 

Dit zijn enkele situaties waarin u een beroep kunt doen op vrijstelling:

  • Uw kind is ernstig ziek, of uw kind heeft psychische klachten, waardoor het niet naar school kan. Een onafhankelijk jeugdarts zal het beroep op vrijstelling beoordelen.
  • Uw kind staat in Nederland ingeschreven, maar gaat in het buitenland naar school.
  • U bent van mening dat de richting van alle scholen in uw omgeving niet past bij uw eigen levensbeschouwing of geloofsovertuiging. U kunt in dit geval een beroep doen op vrijstelling wegens richtingsbezwaren.

Hoe doe ik een beroep op vrijstelling van leerplicht?

Een beroep op vrijstelling doet u bij de gemeente. U moet dit voor ieder schooljaar opnieuw doen, en altijd vóór 1 juli. De vrijstelling geldt voor één jaar. Uitzondering: U hoeft niet jaarlijks een beroep op vrijstelling te doen wanneer uit een eerdere verklaring blijkt dat uw kind nooit in de gelegenheid zal zijn om een school of instelling te bezoeken.

1 Beroep op vrijstelling leerplicht wegens lichamelijke of psychische gronden

Het beroep op vrijstelling leerplicht wegens lichamelijke, of psychische gronden wordt (met de beargumentering van de betrokken specialist) doorgestuurd naar de onafhankelijke arts die is aangewezen door burgemeester en wethouders. Vaak is dat een arts van de GGD. De vrijstelling ontstaat dan van rechtswege.

U vult het online formulier in. Hiervoor hebt u DigiD nodig. Hebt u geen DigiD? Vraag dan eerst DigiD aan. Binnen 2 weken na ontvangst van het formulier nemen wij contact met u op.

Online formulier Beroep op vrijstelling leerplicht wegens lichamelijke of psychische klachten

2 Beroep op vrijstelling leerplicht wegens onderwijs in het buitenland

Als uw kind in het buitenland naar een basisschool of middelbare school gaat, moet u een beroep op vrijstelling doen omdat er onderwijs in het buitenland wordt gevolgd. Met het formulier stuurt u een bewijs van inschrijving mee van de school in het buitenland.

U vult het online formulier in. Hiervoor hebt u DigiD nodig. Hebt u geen DigiD? Vraag dan eerst DigiD aan. Binnen 2 weken na ontvangst van het formulier nemen wij contact met u op.

Daarnaast bent u verplicht om 2 maanden na de start van het onderwijs in het buitenland een formulier te laten invullen door de directeur van de onderwijs instelling. U kunt hiervoor dit online formulier gebruiken. Een formulier van de school zelf is ook toegestaan. U mailt dit ingevulde en ondertekende formulier naar leerplicht@koggenland.nl

Online formulier Beroep op vrijstelling leerplicht wegens onderwijs in het buitenland

3 Beroep op vrijstelling leerplicht wegens richtingsbezwaren

U kunt een beroep doen op vrijstelling van de leerplicht wegens richtingsbezwaren als er vanaf uw woonplaats binnen een straal van 6 km (primair onderwijs) of 20 km (middelbaar onderwijs) geen passende school is die aansluit bij uw geloofsovertuiging. Na ontvangst van het door u aangeleverde formulier en bijlage, nodigt de leerplichtambtenaar u uit voor een gesprek.

Let op: Op dit artikel kan alleen beroep worden gedaan als het desbetreffende kind het afgelopen jaar niet in Nederland ingeschreven heeft gestaan bij een school of instelling van de richting waartegen bedenkingen worden geuit.

U moet dit beroep uiterlijk één maand voor de 5e verjaardag van uw kind indienen en daarna jaarlijks vóór 1 juli.

U vult het online formulier in. Hiervoor hebt u DigiD nodig. Hebt u geen DigiD? Vraag dan eerst DigiD aan. Binnen 2 weken na ontvangst van het formulier nodigt de leerplichtambtenaar u uit voor een gesprek.

De volgende verplichte bijlagen stuurt u mee met het formulier:

  • Een overzicht van scholen binnen de eerder genoemde straal
  • Uw overwegende bezwaar tegen de richting van het onderwijs per school

Onder ‘overwegend bezwaar tegen de richting van het onderwijs’ moet worden verstaan een bezwaar, dat zwaarder weegt dan het nadeel dat het kind in het geheel geen onderwijs krijgt aan een onderwijsinstelling, zoals bedoeld in artikel 5 onder b van de Leerplichtwet 1969.

Online formulier Beroep op vrijstelling leerplicht wegens richtingsbezwaren

Staat uw kind ingeschreven bij een MBO instelling?

Staat uw kind ingeschreven bij een MBO instelling en hebt u vragen? Neemt u dan contact op met de leerplichtambtenaren voor het MBO via telefoonnummer (0229) 25 22 00.

Meer informatie en contact

Angelique Uitentuis | Leerplichtambtenaar
Telefoon: (0229) 54 83 81
E-mail: leerplicht@koggenland.nl

Sandra Reus | Leerplichtambtenaar
Telefoon: (0229) 58 85 20  
E-mail: leerplicht@koggenland.nl

Heeft u gevonden wat u zocht?